Volgens prof. Lindeboom moeten bij iedere ziekte psychische factoren in aanmerking genomen worden om tot een juiste waardering te komen van de klachten en verschijnselen.
Deze uitspraak kan naast vele andere met gelijke strekking gelegd worden.
De geneeskunde komt voor een belangrijk deel tot uiting op het grensgebied van ziel en lichaam. Veel ingrijpen in ons lichaam heeft effect op het ziekteproces omdat het werkt via de ziel. Een voorbeeld kan dit verduidelijken.
Er is een fijn samenspel tussen het zenuwstelsel en het functioneren van de maag. Door spanningen (b.v. angst, woede, frustratie, afgunst) kan de maag zich niet voldoende ledigen in de darm. De optredende spijsverteringsstoornis geeft een pijnlijk gevoel in de buik en door de gestoorde bloedsomloop begint ook het hoofd minder goed te functioneren (pijnlijk, zweverig). Wanneer deze situatie aanhoudt, begint men al gauw te denken: er is, wat met mijn gezondheid aan de hand. Allerlei denkbeelden van maagzweren en gezwellen rijzen op en via het zenuwstelsel worden deze gedachten weer overgebracht naar de buik, die daardoor nog meer gestoord wordt in zijn normale werk.
Bij afleiding zakt het wat. Dus allicht komt men er toe zich te 'ontspannen' achter de televisie met een drankje en een hapje. Intussen krijgt de spijsvertering het nog zwaarder te verduren door het overmatige voedsel en de spanningen die het gebodene op het scherm biedt. In bed beginnen de klachten weer op te treden zodat de slaap gestoord gaat worden en geleidelijk aan komt men in een vicieuze cirkel:
agressie - spijsverteringstoornis - hoofdpijn - slapeloosheid -zorg - spijsverteringsstoornis - enz.
Dikwijls op advies van de omstanders komt zo'n lijder tenslotte bij de arts die een kalmerend middel voorschrijft. De spanning valt even van de patiënt af, en door de rust die daardoor ontstaat kan de spijsvertering weer normaal worden.
Het blijkt dat dergelijke ziekten door willekeurig welke tablet, ook als deze geen enkel medicament bevat, te genezen zijn. Als de patiënt maar zoveel vertrouwen in de arts heeft dat zijn zenuwen tot rust kunnen komen.
Maar als de leefwijze niet verandert is er grote kans dat na enige tijd het probleem weer begint, zodat de patiënt op de duur een chronische lijder gaat worden.
Psychosomatische ziekte: schijn of werkelijkheid?
De eenvoudige bijbelse waarheid dat de ziel of geest invloed op het lichaam hebben was ook bij de beste artsen aller tijden bekend.
In de evolutionistische visie wordt dit omgewerkt tot psychosomatische ziekte. (psyche = ziel, soma = lichaam). Met het begrip ziel bedoelt men echter iets anders dan wat het bijbelse woord ziel inhoudt, namelijk de persoon die in ons lichaam huist en die aan het eind der tijden geoordeeld of beoordeeld zal worden.
De godloochenaar Freud heeft als alternatief voor de bijbelse ziel het onbewuste uitgedacht. In zijn voetspoor zijn er velen die alle intermenselijke relaties verklaren vanuit dit (onbewezen) onbewuste. Volgens deze visie is niet de mens persoonlijk verantwoordelijk voor zijn daden, maar wordt het kwaad geboren in de kinderjaren in het gezin, en de boosdoeners zijn de ouders. Geleidelijk begint nu de psychologie de plaats van de vroegere kerk in te nemen, en wordt op allerlei gebieden de psycholoog of psychiater ingeschakeld.
Deze tendens van verpsychologisering is ook gaande in de geneeskunde. De lijst van kwalen met onduidelijk oorzaak, waarvan psychiaters en psychologen geloven dat ze psychosomatisch zijn, is groeiend.
Voor een gelovige is het belangrijk in dit alles nuchter te blijven. Enerzijds is er een duidelijke invloed van de ziel op het lichaam, en kan men
in de lijst van Psychosomatische ziekten een erkenning van de bijbelse principes zien. Anderzijds dreigt er het gevaar, dat men via het niet bijbelse beeld van de psyche, door de arts geleid wordt naar psychiaters en psychologen, die vanuit een antichristelijke filosofie handelen. Helaas zijn er ook christen-artsen, die volgens de principes van Freud en diens volgelingen hun patiënten behandelen.
Hoe te handelen als gelovige?
Uit het bovenstaande zal duidelijk zijn dat velen van ons geen christelijke leefwijze hebben ten aanzien van het lichaam.
Voor onze maaltijden vragen we eerst een zegen van God. Maar tussen de maaltijden door worden vele dingen genuttigd waarvan bewezen is dat ze schadelijk zijn voor ons lichaam. Te denken valt aan koekjes, snoepjes of gebakjes die bijna geheel uit suiker en vet bestaan. Te veel koffie of bijvoorbeeld frisdrank met synthetische zoetmiddelen die schadelijk zijn voor de gezondheid. Verder het 'eten uit de muur' patat, kroketten, worsten enz. die niet alleen teveel vet maar ook nog schadelijke stoffen bevatten. Om maar niet te spreken van het roken, waarvan duidelijk bewezen is dat het onder andere longkanker, hart- en vaatziekten en dergelijke kan veroorzaken. Tenslotte is er dan nog de alkohol, die direct of indirect bijna een kwart van het werk in de ziekenhuizen veroorzaakt.
In de bijbel lezen wij:
Gij hebt op aarde weelderig geleefd en u te goed gedaan, gij hebt uw hart vetgemest in de slachttijd (Jac.5:5).
Weet gij niet dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest (1 Cor.6 :19).
Ter vermijding van spanningen worden de volgende dingen gesproken: Hebt uw vijanden lief, doet wel degenen, die u haten (Luc. 6 :27).
Werpt al uw bekommernis op Hem, want Hij zorgt voor u (1 Petr.5:7).
Komt tot Mij allen, die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven (Matth. 11:28).
Maakt u dan niet bezorgd tegen de dag van morgen (Matth. 6:34).
De ongevallen buiten beschouwing gelaten zijn de meeste ziekten niet zo spoedeisend dat men meteen naar een arts moet. De eerste gang van een gelovige is altijd naar de Here Jezus. Voor Hem kan men in alle waarheid en rust zijn eigen situatie onder ogen zien en Hem vragen om wijsheid en inzicht in het ontstaan van de lichamelijke toestand, en om leiding hoe men verder moet handelen.
De wisselwerking van geest of ziel en lichaam kan men dagelijks constateren uit de heilzame werking van troostende woorden. De waarde van een begrijpende, hartelijke omgeving voor een zieke is voor iedereen duidelijk; al ontbreekt de toepassing bij ziekenbezoek helaas wel eens.
Duizenden jaren geleden schreef Salomo al: Een vrolijk hart bevordert de genezing, maar een verslagen geest doet het gebeente verdorren (Spr. 17 : 22). Vriendelijke ogen verheugen het hart, blijde tijding verkwikt het gemoed. (Spr. 15: 30) Vriendelijke woorden zijn als honing, zoet voor de ziel en medicijn voor het gebeente (Spr. 16 24).
4.Homeopathie
Het principe
Veronderstel dat u last van hoofdpijn heeft en de arts, die u daarover raadpleegt, een recept voorschrijft. De apotheker leest het recept, neemt één aspirientje van 0,5 gram, stampt dit fijn en verwrijft het poeder samen met rietsuiker in de verhouding 1 poeder op 9 rietsuiker. Het verkregen mengsel verwrijft hij opnieuw met 9x zoveel rietsuiker. Vervolgens herhaalt hij deze handelswijze, die potentiëren wordt genoemd nog een keer. Uit een tablet heeft hij op deze manier 500 gram poeder bereid, waarvan hij 36000 korreltjes maakt. Hij doet deze in potjes en zet er Aspirine D3 op. Hij geeft u de potjes mee en zegt dat U elke dag 3 keer 12 korreltjes moet innemen. Als u dit dagelijks herhaalt, hebt u na drie jaar het ene aspirientje op.
De apotheker had de 500 gram poeder nog een keer kunnen verwrijven met 9x zoveel rietsuiker. Hij had daar 10x zoveel korreltjes Asprine D4 van kunnen maken, en dan had u er bijna 30 jaar lang genoeg aan gehad. Bovendien zou de arts u in dat geval gezegd hebben, dat hij een veel krachtiger werkend middel gegeven had.
Het klinkt misschien wat onwaarschijnlijk, maar toch is dit de essentie van de homeopatische werkwijze.
Beide gevallen zijn voor homeopatische begrippen zeer laag gepotentieeerde middelen. Er worden veel hogere potentiëringen toegepast, bijvoorbeeld D11 of zelfs D200.
Bij D11 zou het ene aspirientje ruimschoots voldoende zijn voor de hele Nederlandse bevolking gedurende 30 jaar.
Bij D200 is het aspirientje zo verdeeld, dat het voor menselijke begrippen niet meer voor te stellen is. Sterker nog, er zijn helemaal geen moleculen meer om te verdelen.
De homeopaat stoort zich hier niet aan. Het gaat hem ook niet om de stoffelijke aanwezigheid, maar om de kosmische kracht die vrijgemaakt moet worden. Door de steeds verder gaande trapsgewijze verdunning, die potentiëren wordt genoemd wordt deze kosmische kracht in het medicijn gebracht. Deze oerkracht, een soort trillingen, moet opnieuw harmonie brengen in het zieke orgaan. Het homeopatische geneesmiddel is alleen maar een middel om in contact te komen met deze hogere machten.
Waardoor treedt genezing op bij homeopathie?
Ongetwijfeld worden door homeopatische middelen succes geboekt. De vraag Is, waardoor de genezing veroorzaakt wordt.
Mogelijke verklaringen zijn: 1. Door het middel; 2. Door de begeleidende maatregelen; niet meer roken, rust enz.; 3. Door het geloof in de natuurarts of zijn middelen; 4. Door de verborgen (= occulte) kosmische kracht van het medicijn. We kunnen hierbij de volgende opmerkingen maken:
ad 1
Zoals blijkt uit het voorbeeld van het aspirientje, kan men moeilijk spreken van een medicijn als het in bijvoorbeeld triljarden deeltjes verdeeld is. Dit wordt door verschillende homeopaten ook zo gesteld. Het gaat hun niet om de stoffelijke aanwezigheid van het geneesmiddel, maar om de kracht die er door potentiëring is ingebracht.
ad2
Het is bekend dat vele lichamelijke klachten voorkomen door verkeerde leefwijzen, bijvoorbeeld roken, te weinig rust, genotmiddelen, verkeerde voeding enz.
Omgekeerd kunnen gezonde leefwijze en rust leiden tot genezing van ziekte.
ad3
Lichamelijke ziekten kunnen optreden door psychische invloeden. Denkt u maar aan buikpijn bij schrik of angst.
Psychische factoren kunnen ook leiden tot genezing van ziekte. Daarbij kan de persoon van de arts een belangrijke rol spelen.
Door het vertrouwen dat men in de arts of zijn middelen stelt keert er een innerlijke rust weer, waardoor het genezingsproces kan beginnen. Het zal duidelijk zijn dat een christen nooit zijn innerlijke rust van een mens moet verwachten. Hij mag tot de Heiland komen die als enige werkelijke rust en vrede geeft (Matt. 11:28-30).
ad4
De kosmische kracht- van de geneesmiddelen wordt bijvoorbeeld gemeten door bio-indicatoren. Dat is een ander woord voor wichelroede of pendel, dit zijn instrumenten waarmee men occulte krachtbronnen aantoont. Bijvoorbeeld een waterbron met behulp van een wilgentak, die gaat bewegen, of een ring aan een draadje om iets aan te wijzen. Over het wichelen lezen we in de Bijbel:
Er zal onder u geen wichelaar aangetroffen worden. Want ieder die deze dingen doet is de Here een gruwel. (Deut.18:10-12; Hos.4:12). Als we een geneesmiddel gebruiken dat zijn kracht ontleent aan de kosmos dan bewijzen we daarmee eer aan de wereldbeheersers dezer duisternis en de boze machten in de lucht. We offeren aan de boze geesten. Paulus schrijft hierover in 1 Cor.10:20: ... ik wil niet dat gij in gemeenschap komt met de boze geesten.
Mag een christen homeopatische middelen gebruiken?
Deze vraag zal uiteraard door elke gelovige persoonlijk beantwoord moeten worden. Wij kunnen elkaar geen regels voorschrijven, want we leven niet onder de wet maar onder de genade. Het enige wat de apostelen aan de heidenen, die zich tot God bekeren, hebben geboden is, 'dat zij zich hebben te onthouden van wat door de afgoden bezoedeld is, van hoererij, van het verstikte en van bloed', (Hand.15:20). Dit betekent ook, dat wij geen natuurfilosofie mogen aanhangen of eren, maar alleen de enige ware God.
Met het bovenstaande voor ogen doet men er echter wel goed aan te overwegen waarin men bij het gebruik van homeopatische middelen zijn vertrouwen stelt, en waarom sommigen homeopathie nadrukkelijk afwijzen, omdat zij geloven dat homeopathie occult is.
Paulus schrijft: Alles is geoorloofd, maar niet alles is nuttig. Alles is geoorloofd, maar niet alles bouwt op (1Cor.10:23)